საღმრთო ლიტურგია, ყველაფერი წირვის შესახებ პარამეტრები

[marine]

"ჩემთვის ცნობილი იყო, რომ საღვთო ლიტურგია - ესაა თავისთავად თეოლოგია და ღვთისმხილველობა. მე ვიცოდი, რომ საღვთო ლიტურგია ნამდვილი პასექი, ნამდვილი გოლგოთა და ქრისტეს ჭეშმარიტი აღდგომაა. მაგრამ იმ ღამეს ეს ნამდვილად შევიგრძენი და აშკარად განვიცადე. მივხვდი, რომ საღვთო ლიტურგია მორწმუნის სიცოცხლის კიდეზე მყოფობაა"

[marine]

"ეკლესია ლიტურგიის დროს მადლობს უფალს ჩვენზე მოწეული და ჯერ კიდევ მოუვლინებელი ყველა წყალობისათვის"

/მამა ზურაბ მჭედლიშვილი/

[marine]

"საღმრთო ლიტურგია განსწმენდს ადამიანს. თუ ქრისტიანი კვირაობით ეკლესიაში არ დადის, როგორღა განიწმინდება მაშინ იგი?"

/ღირსი პაისი ათონელი/

[marine]

"წმ. ბასილი დიდის ეპოქაში ცხოვრობდა ერთი მადლმოსილი მღვდელი და, როგორც ჩვეულებრივი ადამიანი, სხვადასხვა გარემოებათა გამო, ვალებში ჩავარდა. ვალი დღითი-დღე იზრდებოდა, ხოლო მევალეები მღვდელს ყოველდღე კარზე ადგნენ. შეწუხებული მღვდელი იძულებული გახდა მიემართა ახლობელი ვაჭრისთვის, რომელმაც, შეისმინა რა მისი თხოვნა, ხუთასი ოქროს მონეტა გადასცა მას. ამ ფულის საშუალებით მღვდელმა გადაიხადა ყველა ვალი და სანაცვლოდ ვაჭარს შეჰპირდა, რომ მოიხსენიებდა მას და ყველა მის ახლობელს პროსკომიდიაზე მთელი ცხოვრება. ვაჭარმა გათვალა, რომ მღვდელი ახალგაზრდა იყო, დიდხანს იცოცხლებდა, ხოლო ლიტურგიაზე დიდი ხნის განმავლობაში მოხსენიება მას ხელს აძლევდა და სავსებით აკმაყოფილებდა.

გაისტუმრა რა ვალები, მღვდელმა ამის შემდეგ მხოლოდ ერთი საღვთო ლიტურგიის მსახურება შეძლო, რომელზედაც მოიხსენია კიდეც თავისი კეთილისმყოფელი, და მოკლე ხანში ავად გახდა, ავადმყოფობის შემდეგ კი გარდაიცვალა.

შეიტყო რა მისი სიკვდილი, ვაჭარი დამწუხრდა. დაენანა დაკარგული ფული, რადგან მხოლოდ ერთი ლიტურგია იყო აღსრულებული მღვდლის მიერ. ამას ვაჭარი აღარ მოელოდა, რომელსაც სულ სხვაგვარად ჰქონდა დაანგარიშებული, რისთვისაც აჩუქა კიდეც ხუთასი ოქროს მონეტა აწ გარდაცვლილს. ვაჭარმა მიცვალებულის დედის შეწუხება დაიწყო. იგი უკანვე მოითხოვდა თავის ფულს, რადგან თვლიდა, რომ მღვდელთან დადებული პირობა დაირღვა.

დედა პასუხობდა, რომ მას არა აქვს ფული, რაც ჰქონდა, დაკრძალვას მოხმარდა. მაგრამ ვაჭარი დაჟინებით მოითხოვდა ფულს და აშინებდა ქალს სასამართლოთი. შეწუხებულმა ქალმა წმ. ბასილი დიდს მიმართა და მოუყვა მომხდარი ამბავის შესახებ. მოისმინა რა ყველაფერი, წმიდანმა უთხრა: „ხვალ მე აღვასრულებ საღვთო ლიტურგიას, მოდი ჩემთან ტაძარში ვაჭართან ერთად, თან სასწორი იქონიეთ. ერთ პინაზე დავდებთ სეფისკვერიდან ამოღებულ ერთ ნაწილს, რომლითაც მოხსენიებულ იქნება ვაჭარი და მისი ახლობლები. და რამდენსაც აიწონის ეს ერთი ნაწილი სეფისკვერისა, იმდენი ოქრო დადოს ვაჭარმა მეორე პინაზე და ამით გადაიხადოს მან იმ ერთი ლიტურგიისათვის, რომელიც აღასრულა განსვენებულმა მღვდელმა“.

ქალი მივიდა ვაჭართან და გადასცა მას წმ. ბასილი დიდის დანაბარები. ვაჭარს გაუხარადა და მეორე დილით ტაძარში წავიდა ოქროთი და სასწორით.
წმ. ბასილი დიდმა კვეთაზე, ამოიღო რა სეფისკვერიდან ერთი ნაწილი უფლის მონათა ჯანმრთელობისათვის და ხსნისათვის, დადო სასწორის ერთ თეფშზე და უბრძანა ვაჭარს, დაედო მეორე თეფშზე ოქრო და, რაც უფრო მეტ მონეტას ალაგებდა ვაჭარი პინაზე, მით მეტად მძიმე იყო სეფისკვერის ერთი პატარა ნაწილი.

იხილა რა ეს უდიდესი და საღვთო სასწაული, ვაჭარი შეშინდა, შეინანა თავისი საქციელი და შენდობა თხოვა წმ. ბასილი დიდს და მღვდლის დედასაც და მის შემდეგ აღარ მოუთხოვია თავისი ფული".

[marine]

"...ყველა, ვისაც სურს, წინ მიდიოდეს და უკეთესობისკენ იცვლებოდეს, რაც შეიძლება ხშირად უნდა ესწრებოდეს საღვთო ლიტურგიას და გულისყურით უსმენდეს: ის ადამიანს შეუმჩნევლად აღაშენებს და ქმნის. იმის ფარული მიზეზი, რომ საზოგადოება ჯერ საბოლოოდ არ დარღვეულა, რომ ადამიანებს შორის სრული უთანხმოება და სიძულვილი ჯერ არ ჩამოვარდნილა, სწორედ საღვთო ლიტურგიაა, ადამიანს მოყვასის წმინდა ზეციურ სიყვარულს რომ ახსენებს"

/ნ.ვ. გოგოლი/

[marine]

"ჩვენთვის ლიტურგია იგივეა, რაც ნიშნობა სიძე-პატარძლისთვის. როგორც ნიშნობის დროს თითზე გაკეთებული საქორწინო ბეჭედი შემდგომ ქორწინების ვალდებულების ნიშანია, ზუსტად ასევე ლიტურგია - ესაა ქრისტესთვის მიცემული ერთგულების აღთქმა, რომელიც სამაგიეროდ გვპირდება, ერთგულებისთვის ზეციურ სასუფეველში მიგვიღოს. ჩვენი მიწიერი ცხოვრებისთვის სამოთხეს ვიღებთ. აი, რა დიად აღთქმას ვდებთ ლიტურგიაზე!"

/არქიმანდრიტი ემილიანე (ვაფიდისი)/

[marine]

"ამიტომ აუცილებელია, მსახურებაზე მომზადებული წავიდეთ. ისე, რომ უკვე წინასწარ ვიცოდეთ იმ დღეს აღსანიშნავი მოვლენა. დღეს კვირაა - მე აღმდგარი ქრისტესთან შესახვედრად მივეჩქარები. ორშაბათს, სამშაბათს მოვდივარ, ვითარცა ცოდვილი, რაც ოქტოიხის მონანიებას ტროპარებშია გამოხატული, ამის გარდა, ორშაბათს მე თაყვანს ვცემ არქანგელოზებს, სამშაბათს - პატიოსან იოანე ნათლისმცემელს, ოთხშაბათსა და პარასკევს - პატიოსან ჯვარს, ხუთშაბათს - წმინდა მოციქულებსა და წმინდა ნიკოლოზს, შაბათს - წამებულებს, ღვთისმშობელსა და მიცვალებულებს.

თუ ყოველ დღეს ჩვენთვის უკავშირდება თავისი მნიშვნელობა და თავისი წმინდანი, რომელსაც მე მივმართავ, მაშინ ლიტურგიაზე მიმავალი თავს ისე ვგრძნობ, თითქოს კარგად ნაცნობ სახლში მივდივარ - ასე გრძნობს თავს ნებისმიერი ჩვენგანი, როდესაც, საჩუქრით ხელდამშვენებული, მეგობრის დაბადების დღეზე აპირებს წასვლას. ის ლამაზად იცვამს, ირთვება, ხარობს და ყველანარიად ეტყობა, დაბადების დღეზე რომ მიდის; შემდეგ კი, სიხარულით აღვსილი, თავადაც დასაჩუქრებული ბრუნდება შინ. ზუსტად ასე ხდება ლიტურგიაზეც. ეს თანამოაზრეთა შეკრებაა"

/არქიმანდრიტი ემილიანე (ვაფიდისი)/

[marine]

"ლიტურგიაზე ყველა ჩვენგანს შეუძლია, იხაროს, იზეიმოს და იდღესასწაულოს, ჩაიტიოს ეს ღვთისმსახურება და სრულიად თანაზიარი გახდეს მისი, და არა მხოლოდ პურისა და ღვინისა"

/არქიმანდრიტი ემილიანე (ვაფიდისი)/

[marine]

"რა ხდება ამის მერე ლიტურგიაზე? ვაწყობთ ერთგვარ წვეულებას, თანამეინახეებად ვიწვევთ ჩვენი ეკლესიის წმინდანებს. ვეპატიჟებით ჩვენს გარდაცვლილ მამას, პაპას, პაპისპაპას, ჩვენს საყვარელ, მაგრამ უკვე გარდასულ ადამიანებს, ანგელოზებს ვეპატიჟებით. და მაშინ მოდის თავად ქრისტე და თავის ხორცსა და სისხლს გვთავაზობს. სწორედ ეს ითქმება ასამაღლებელში: "ყოველთა წმიდათა მომხსენებელთა თავნი თვისნი და ურთიერთარს და ყოველი ცხოვრებაი ჩუენი ქრისტესა ღმერთსა ჩუენსა შევვედროთ". რაკი ჩვენ უკვე შევკრიბეთ აქ ყველა წმინდანი, ვილოცეთ მათ მიმართ, ყველა წმინდანს მეოხად მოვუწოდეთ და ჩვენი თავი მათ მივანდეთ - აწ უკვე ქრისტეს გადავცემთ ჩვენს სიცოცხლეს"

/არქიმანდრიტი ემილიანე (ვაფიდისი)/

[marine]

"ერთ ტექსტს წაგიკითხავთ:

"რა საოცრად კარგად ვგრძნობდი თავს ლიტურგიაზე! მეჩვენებოდა, თითქოს სამოთხეში მოვხვდი. იქ წმინდანები და ქრისტე დამხვდნენ. აი, ის, ვისაც ეძებ. მაშ, თაყვანი ეცი მას, მადლობა გადაუხადე. დამშვიდდი, გულო ჩემო. მოგიპოვებია ის, რასაც ეძებდი. ყვავილნარში მიმავალი ადამიანის მსგავსად, სურვილი მიპყრობდა, ღრმად შემესუნთქა სურნელი, რათა ღმერთი შემესრუტა ჩემში. იუდეველები წელიწადში სამჯერ წარსდგებოდნენ უფლის წინაშე, ჩვენ კი, ღვითსმსახურების მეშვეობით, შეგვიძლია, ყოველ დროს, ყოველ ჟამს მივეახლოთ მას. ღმერთში ცხოვრების შესახებ ამგვარი წარმოდგენა გახლავთ საღვთო ლიტურგია"

/არქიმანდრიტი ემილიანე (ვაფიდისი)/

[marine]

"ღირსმა მამამ [ნესტორ უწიგნური] თავისი ღვთისმოსაობით ისეთ სიმაღლეებს მიაღწია, რომ ლიტურგიის ჟამს ანგელოზებს და თავად უფალ იესო ქრისტესსაც ხედავდა"

[marine]

"წირვაზე სიარული აუცილებელია, თუნდაც იქ ხის კუნძებივით ვიდგეთ.

მავანი მიტყვის: "მე ისეთი არ ვარ, როგორიც უნდა ვიყო, ამისი არაფერი გამეგება, იქ გონების მოკრებას ვერ ვახერხებ". და მაინც, წადი, როგორიც არ უნდა იყო.

ერთი წმიდა ბერი ამბობს: "როდესაც საკმევლის მაღაზიაში შედიხარ, სულაც რომ არ გინდოდეს, იქიდან გამოსულს, ტანსაცმელზე კეთილსურნელება აგყვება, თუნდაც იქ არაფერი იყიდო. ასევე ხდება, როცა ლიტურგიას ესწრები". შესაძლოა ვერაფერი გააკეთო სულიერი, მაგრამ მხოლოდ ისიც კი, რომ იქ მიხვედი და თუნდაც ბოძივით დადექი - უკვე რაღაცას ნიშნავს.

მაგრამ თუ არ წახვალ, რადგან თურმე არ შეგიძლია, ვერ კონცენტრირდები და ა.შ., მაშინ ყველაფერი უარესად და უარესად წაგივა და უკვე ვეღარასოდეს გამოსწორდები"

/მიტროპოლიტი ათანასე (ლიმასოლელი)/

[marine]

"მღვდელიც არ უნდა კმაყოფილდებოდეს კვეთის დროს მხოლოდ ნაწილების ამოღებით და სახელების ფორმალური კითხვით, თითოეული მათგანისთვის ტკივილით უნდა ილოცოს და მაშინ სასწაულის მომსწრე გახდება. ერთხელ ერთ მღვდელთან ეშმაკეული მიიყვანეს და მისთვის წირვის აღსრულება სთხოვეს. კვეთის დროს, სანამ მღვდელი ეშმაკეულის სახელს მოიხსენიებდა და სეფისკვერიდან ნაწილს ამოიღებდა, ღრმა ტკივილით შეევედრა ღმერთს: "უაფლო, შენ ხედავ, როგორ იტანჯება შენი ქმნილება. გაათავისუფლე ის ეშმაკის ზემოქმედებისგან: "მოიხსენე, უფალო, მონა შენი..." მაშინ ეშმაკმა ვეღარ გაძლო და ღვთის ქმნილებას განშორდა"

/ღირსი პაისი ათონელი/

[marine]

"თუ ჩვენ ღვთის მსახურებაზე მოუმზადებლად მოვდივართ, არაფერი გვესმის, ამით საკუთარ თავს ვაზარალებთ"

/მიტროპოლიტი ათანასე ლიმესოელი/

[marine]

"ყოველ კვირადღეს ეკლესია ზეიმობს არა ჯვარცმას, არამედ - აღდგომას. სწორედ ეს არის ეკლესიის საფუძველი და ცენტრი"

/მიტროპოლიტი ათანასე ლიმესოელი/

[marine]

"ხოლო ლიტურგია სხვა არაფერია, თუ არა ჩვენი მაცხოვნებელი სისხლიანი მსხვერპლის მისტიური გამეორება უსისხლო მსხვერპლის სახლით"

/წმინდა მღვდელმთავარი ეგნატე ბრიანჩანინოვი/

[marine]

"მღვდლებმა სათანადო სიფხიზლე უნდა შეინარჩუნონ ლიტურღიის აღსრულებისას. ყოველმხრივ უნდა შეინარჩუნონ თავიანთი სულის სიმშვიდეც და არ დაუშვან საკუთარ თავში მრისხანება არც საქმით და არც სიტყვით, არც გონებით და არც მეხსიერებით"

/ღირსი ნილოს ათონელი, მირონმდინარე/

[marine]

"საღმრთო ლიტურგია მთელი თავისი მსვლელობის მანძილზე, მთელი თავისი წეს-ჩვეულებების უფლის ხსოვნის რიგი და ჯაჭვია"

/წმ. ეგნატე ბრიანჩანინოვი/

[marine]

"როგორც ვიცით არსებობს პირველშეწირულის ლიტურგია, რომელიც დიდ-მარხვაში აღესრულება. ეს არ არის ჩვეულებრივი წირვა, რადგან საღმრთო ლიტურგია აღდგომის ტოლფასი მოვლენაა და ამიტომაც, დიდი მარხვის სადაგ დღეებში ლიტურგია არ აღესრულება. იმ დროს, ქრისტიანებს ვერც კი წარმოედგინათ, რომ მთელი კვირა ზიარების გარეშე დარჩენილიყვნენ და სწორედ ამიტომ შეიქმნა პირველშეწირულის ლიტურგია, რომ სადაგ დღეებშიც შეძლებოდათ ზიარება"

/ექვთიმე ყიფიანი/

[marine]

"ქოზიფას მონასტერში ერთი ძმა ცხოვრობდა. მას ჯერ სამღვდელო ხარისხი არ ჰქონდა, მაგრამ მსხვერპლშეწირვის ლოცვები ზეპირად იცოდა.

ერთხელ იგი სეფისკვერის მოსატანად იერიქონში გააგზავნეს. უკან რომ ბრუნდებოდა, სეფისკვერი ამოიღო და მთელი მსხვერპშეწირვის ლოცვები თავიდან ბოლომდე წაიკითხა.

მისი მოტანილი სეფისკვერი დიაკონმა ფეშხუმზე დაასვენა და ლიტურგიისთვის მზადება დაიწყო. ლიტურგიას პრევსიტერი აბბა იოანე აღასრულებდა, მეტსახელად ქოზიბელი - შემდეგში პალესტინის ქალაქ კესარიის ეპისკოპოსი.

როდესაც მან მსხვერპლშეწირვის ლოცვები წაიკითხა, შენიშნა, რომ სულიწმიდა არ გადმოდიოდა, რამაც ძალიან დაამწუხრა.

" - ნუთუ რაიმე შევცოდე ამ ღამეს და იმიტომაც არ გადმოდის სულიწმიდა, - გაიფიქრა მან. შემდეგ სადიაკვნოში შევიდა, მიწაზე დაემხო და მწარედ ატირდა. უცბად ბერს ღვთის ანგელოზი გამოეცხადა და უთხრა:

- ძმამ, რომელიც სეფისკვერის მოსატანად გაგზავნეთ, მსხვერპლშეწირვის ლოცვები წაიკითხა გზაში და იმ წუთითან ის სეფისკვერი უკვე შეწირულია.

იმ დღის შემდეგ პრესვიტერმა წესად დაადგინა, რომ ხელდასხმამდე აღარავის ესწავლა მსხვერპლშეწირვის ლოცვები და მით უფრო, აღარავის წაეკითხა ისინი უდროოდ და უადგილოდ"