ხელოვნურ განაყოფიერებაზე პარამეტრები

[keti_g]

damlocet, mamao!

mainteresebs ratom krdzalavs eklesia xelovnur ganakofierebas da scodavs tu ara ekimi amis gaketebit.

gmadlobt cinascar!

[დეკ. ანდრია]

ხელოვნური ჩასახვის იდეა ჯერ კიდევ არ არის მკვეთრად მიუღებელი ქრისტეანული ცნობიერებისათვის. გაცილებით მეტად პრობლემურია იმ მეთოდების ზნეობრივი გამართლება, რომლითაც ეს იდეა ხორციელდება. თანამედროვე ტექნოლოგიები წინააღმდეგობაში მოდიან ეკლესიურ ზნეობასთან ძირითადად ორ საკითხთან მიმართებაში: ემბრიონის ადამიანური ღირსების არცნობა და ოჯახურ ერთობაში მესამე პირის – დონორის ჩარევის დაშვებადობა.

კვერცხუჯრედის განაყოფიერება ხელოვნური ჩასახვისას შეიძლება მოხდეს დედის წიაღში (ინსემინაციის მეთოდები) ან დედის ორგანიზმს გარეთ. ქრისტეანული მსოფლმხედველობისათვის ერთად–ერთ მისაღებ ფორმად ხელოვნური ჩასახვისა შეიძლება ჩაითვალოს ისეთი მეთოდი, როცა დედაკაცის კვერცხუჯრედის განაყოფიერება ხდება მისსავე სხეულში მისი მეუღლის გენეტიკური მასალით. ამასთან ერთად არ უნდა ხდებოდეს ჰორმონების ზემოქმედებით ჭარბი რაოდენობის კვერცხუჯრედების წარმოქმნა შემდგომში "არასაჭირო" ემბრიონების მოცილების მიზნით. ნებისმიერი სხვა მეთოდი დაუშვებელია ქრისტეანული მორალის თვალსაზრისით.

უნდა ითქვას, რომ ინსემინაციის ზემოთხსენებული მეთოდი ნაკლებად შედეგიანია და ზოგ შემთხვევაში სრულიად უშედეგოც. გაცილებით მეტ შედეგს იძლევა in-vitro მეთოდი, როცა კვერცუჯრედის განაყოფიერება ხდება დედის ორგანიზმს გარეთ. განაყოფიერებული კვერცხუჯრედი – ზიგოტა საინკუბაციოდ თავსდება სპეციალურ მკვებავ გარემოში, სადაც ხდება უჯრედების გაყოფა. დაახლოებით რვაუჯრედიანი მდგომარეობის მიღწევისას ჩანასახი შეიყვანება დედის ორგანიზმში. ამ მეთოდის გამოყენებისათვის ხდება ჰორმონალური საშუალებებით დედის ორგანიზმში კვერცუჯრედების წარმოქმნის ჰიპერსტიმულირება, ლაპაროსკოპიით მათი გამოყვანა და რამოდენიმე კვერცუჯრედის გამოყენება (ჩვეულებრივად 3-4). თუ ამართლებს ერთი ემბრიონი და ახერხებს დედის წიაღში განვითარებას, დარჩენილები ნადგურდება ან გამოიყენებას საექსპერიმენტოდ, თუ არადა, დედის სხეულში შეიყვანება შემდეგი. ეს ქმედება (ემბრიონების განადგურება) თავისი სიმძიმით უტოლდება აბორტის ცოდვას, რადგან ჩასახვისთანავე ემბრიონს გააჩნია ადამიანის ღირსება. როცა ეკლესია კრძალავს აბორტს, ის არ განსაზღვრავს ემბრიონის ასაკს. რამოდენი საათის ჩასახულს აქვს იგივე ღირებულება, რაც რამოდენიმე კვირისას.

შესაძლოა, მეცნიერებისა და ტექნოლოგიების განვითარებამ დაგვაყენოს ისეთი ფაქტის წინაშე, როცა სხეულგარეშე (ექსტრაკორპორალური) განაყოფიერების მეთოდისათვის არ იქნეს საჭირო ერთ კვერცხუჯრედზე მეტი. მართლამადიდებელ ღმრთისმეტყველთა შორის მიდის მსჯელობა ამ მეთოდის ეთიკურ მხარაზე. თუმცა უნდა ითქვას, რომ ლათინებისაგან განსხვავებით, მართლმადიდებელ ღმრთისმეტყველთა უმეტესობა უარყოფითად აფასებს ამ მეთოდსაც.

სხეულგარეშე განაყოფიერებისას ხშირად ხდება ჩარევა ემბრიონში გენეტიკის "გაუმჯობესების" ან სქესის შერჩევის მიზნით. ფაქტობრივად ეს ჩარევა ღმრთის განგებულებაში ჩარევას წარმოადგენს. ის შემდგომში გაუთვალისწინებელი პრობლემების წინაშე დააყენებს კაცობრიობას.

ოჯახი არის ორი ადამიანის ერთობა, როცა ისინი არიან არა ორ, არამედ "ერთხორც". შვილი კი –– ამ ერთობის ნაყოფია. ყოველგვარი ჩარევა მესამე პირისა ამ ერთობაში არის ოჯახის სიწმიდის და ერთობის ხელყოფა. სწორედ ასეთი ჩარევაა მესამე პირის – დონორის უჯრედების გამოყენება. ეწინააღმდეგება ეკლესია ისეთ შემთხვევებსაც, როცა გენეტიკური დედა არ არის დედა–რეციპიენტი (ანუ ის დედაკაცი, რომელიც თავს იდებს ბავშვის 9 თვე მუცლით ტარებას). რადგან ორსულობის პერიოდში დედასა და შვილს შორის ყალიბდება განსაკუთრებული დედა–შვილური ურთიერთობა, ემოციურ–სულიერი კავშირი. ბავშვისთვის ძნელი ხდება იმის გაგება, ვინ არის მისი დედა – გენეტიკური დედა, თუ ის, ვინც მუცლით ატარა და გულით აღიქვამს დედად.

არის კიდევ სხვაგვარი პრობლემები. ასე მაგალითად, ეს მეთოდი შვილიერების საშუალებას აძლევს სექსუალური უმცირესობების წარმომადგენლებს, მარტოხელა დედაკაცებს, საკმაოდ დიდი ასაკის მქონე პიროვნებებს (როგორც ეს მოხდა რუმინეთში, როცა იმშობიარა 68 წლის ქალმა). მართალია, ეს უკვე არა ტექნოლოგიის, არამედ ზნეობის სფეროა და შესაძლოა კანონითაც დარეგულირდეს, მაგრამ რა სახის კანონს ველოდებით ჩვენ ცივილებული სამყაროსაგან, რომელსაც აბორტი, არატრადიციული სქესობრივი პარტნიორობა, და მრავალი სხვა მანკიერება დასაშვებად მიაჩნია?

ჩვენთვის, მართლმადიდებელთათვის მნიშვნელოვანია სულიერი მხარე ამ პრობლემისა. რატომ მიმართავს ქრისტეანი ხელოვნურ განაყოფიერებას? უშვილობა, ცხადია ტკივილია ოჯახისათვის. ეკლესია ჯვრისწერისას გამოითხოვს ოჯახის შვილიერებასა და მათ კურთხევას. მაგრამ ერთია განზრახვა კაცისა, და სხვა – განგებულება ღმრთისა. უზომო მწუხარება უშვილობის გამო წარმოაჩენს ადამიანის ეგოიზმს. ადამიანი არ ურიგდება ღრთის განჩინებას, ხელოვნურად ცდილობს წინააღმდეგობის გადალახვას. ასეთ შემთხვევაში ის იმკობს სავალალო ნაყოფს. ჩვენთვის მნიშვნელოვანია არა უბრალოდ გვყავდეს შვილი, არამედ ის, რომ შვილი იყოს კეთილგონიერი, ღმრთისმოშიში, ჯანმრთელი. ამისათვის კი არ კმარა მხოლოდ მატერიალური უზრუნველყოფა და სწორი არზრდა, – საჭიროა ღმრთის კურთხევაც. მხოლოდ ასეთი შვილიერება ანიჭებს ოჯახს ბედნიერებას. ამიტომ უშვილობისას განსაკუთრებულად მნიშვნელოვანია სულიერი ცხოვრების მოწესრიგება, ლოცვა, სიწმიდისაკენ სწრაფვა, მოშურნეობა, ფიქრი იმაზე, თუ რისი თქმა უნდა უფალს შვილიერების დაბრკოლებით. იქნებ მოწყალების ისეთი ფორმისაკენ მოგვიწოდებს, როგორიცაა უდედმამო ბავშვის აღზრდა. გარდა ამისა, არ უნდა დაგვავიწყდეს, რომ ოჯახი იქმნება არა მხოლოდ შვილიერებისათვის. მეუღლეებისთვის ოჯახი არის სიყვარულის, თავდადების, ეგოიზმის დაძლევის, ღმრთის ნებისადმი მორჩილების სასწავლებელი. ჩვენ ვეძიოთ სასუფეველი და ყველაფერი, რაც კეთილი და მისაღებია ჩვენთვის მოგვეცემა ღმრთის მიერ.

შეგიძლიან ასევე ნახოთ მოსკოვის საპატრიარქოს ბიოსამედიცინო ეთიკის საეკლესიო–საზოგადოებრივი საბჭოს განცხადება